HACCP คืออะไร การวิเคราะห์อันตรายและการควบคุมจุดวิกฤต มีประโยชน์อย่างไรต่อผู้บริโภค

HACCP คือ การวิเคราะห์อันตรายและการควบคุมจุดวิกฤต (Hazard analysis and critical control points) ป้องกันและลดอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในห่วงโซ่อาหาร

รู้จัก HACCP คืออะไร

HACCP หรือชื่อเต็มคือ Hazard Analysis Critical Control Point ซึ่งมีความหมายในภาษาไทยว่า การวิเคราะห์อันตรายและจุดวิกฤตที่ต้องควบคุม ป้องกันและลดอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในห่วงโซ่อาหารตั้งแต่การผลิตจนถึงการจัดจำหน่ายและการเก็บรักษา 

ซึ่งจะใช้การในการผลิตอาหาร และช่วยให้ทั้งภาคอุตสาหกรรมและภาครัฐสามารถจัดตั้งและตรวจสอบการปฏิบัติด้านการผลิตอาหารที่ปลอดภัย 

โดยหลักการของ HACCP นั้น จะไม่ได้ครอบคลุมไปถึงคุณภาพ(quality)ของผลิตภัณฑ์ที่ออกมาจากกระบวนการผลิต แต่เป็นเครื่องหมายที่เป็นระบบป้องกัน(preventative system)และเป็นเครื่องหมายที่มุ่งเน้นในการประเมินอันตรายและวิเคราะห์อันตรายที่อาจจะเกิดขึ้น และวิเคราะห์อันตรายที่อาจจะปนเปื้อนอยู่ในอาหาร  (food hazard)

โดยอันตรายนั้นสามารถแตกออกได้เป็นหลากหลายชนิดดังนี้ 

Hazard ใน HACCP มีทั้งหมดกี่ประเภท

• อันตรายทางชีวภาพ (biological hazard)  เป็นอันตรายจากเชื้อจุลินทรีย์ที่ทำให้เกิดโรคหรือสารพิษ
• จุลินทรีย์ก่อโรค (pathogen) 
• อันตรายทางเคมี (chemical hazard)  สารเคมีทีใช้ในการเพาะเลี้ยง เพาะปลูก ในวงจรผลิตวัตถุดิบ อาทิ สารปฏิชีวนะ สารเร่งการเจริญเติบโต สารเคมีกำจัดศัตรูพืช สารเคมีทีใช้เป็นวัตถุเจือปนอาหาร เช่น สารกันบูดและสารเคมีที่ใช้ในโรงงาน เช่น นํ้ามันหล่อลื่น จารบี สารเคมีทำความสะอาดเครื่องจักรอุปกรณ์ในโรงงาน เป็นต้น
• อันตรายทางกายภาพ (physical hazard) สิ่งปลอมปนต่างๆ อาทิ เศษแก้ว เศษกระจก โลหะ

ดังนั้นเครื่องหมาย HACCP นั้นจึงมีการกำหนดขึ้นเพื่อให้มีระบบในการตรวจสอบการติดตามเพื่อให้มีการแก้ไขวิธีการผลิตที่อาจจะมีบางขั้นตอนที่ทำให้เกิดอันตรายแก่ผู้บริโภคได้ 

สรุป HACCP คืออะไร

HACCP คือ การวิเคราะห์อันตรายและการควบคุมจุดวิกฤต (Hazard analysis and critical control points) ป้องกันและลดอันตรายที่อาจเกิดขึ้นในห่วงโซ่อาหาร

โดย HACCP จะมีทั้งหมด 7 หลักการ

• การวิเคราะห์อันตราย
• การกำหนดจุดควบคุมวิกฤติ
• การกำหนดค่าวิกฤต
• การใช้ระบบการตรวจสอบ
• การสร้างการแก้ไขที่ถูกต้อง
• การสร้างขั้นตอนการตรวจสอบความถูกต้อง
• การสร้างขั้นตอนการรายงาน

โดย HACCP จะเป็นตัวยืนยันความปลอดภัยในการผลิตยิ่งขึ้น ยิ่งฝ่ายผลิตมีมาตรฐาน GMP ด้วยจะยิ่งทำให้ผู้บริโภคมั่นใจได้มากขึ้นด้ว